Bu yıl içinde emekli olacaklar ile 2025’te emekli olacaklar arasında oluşacak maaş farkı ciddi mağduriyet yaratacak. 2024’te emeklilik dilekçesi veren bir kişi gelecek yıl emekli olacaklara göre yüzde 30-35 daha yüksek emekli aylığı alacak.
Bu adaletsiz durum karşısında ekonomi yönetimi harekete geçti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan konuya dair bir açıklamasında “Ekiplerimiz çalışıyor, bir netlik yok” demişti.
Türkiye gazetesinin haberine göre; Çalışma Bakanlığı bir etki analizi çalışmasına girişti. Bu kapsamında, kaç kişinin emekli maaşında fark oluştuğu tespit edilecek.
Ayrıca 2024’te emekli olacaklar ile 2025’te emekli olacaklar arasındaki emekli farkın kapatılmasının ya da azaltılmasının maliyeti hesaplanacak.
Ortaya çıkacak maliyet çerçevesinde, düzenleme kapsamında uygulanacak formül belirlenecek.
Emekli aylıkları arasında neden fark oluşuyor?
Türkiye Emekliler Derneği (TÜED) Başkanı Kazım Ergün, 2024 ve 2025’te emekli olacakların talep tarihine göre aylıklarda yüzde 30-35 arasında farklılaşma olacağını söyledi.
Emekli aylıklarının karma siteme göre hesaplanmasının emeklileri korumadığını anlatan Ergün, “Enflasyonun yüksek olduğu yıl, emekliler için cazip oluyor. Aylık hesaplama sisteminin parametreleri, borsa gibi emekli aylıklarını yükseltiyor veya düşürüyor” dedi.
Kazım Ergün emekli aylıkların neden düşeceğini ise şöyle açıkladı:
* Emekli aylıklarının hesaplanmasında önemli bir parametre olan güncellenme katsayısı, TÜFE ve gayri safi yurtiçi hasıla gelişme hızı (GH) oranlarına göre her yıl belirleniyor ve aylıkların hesaplanmasında temel kriter olan ortalama kazançları çok yönlü etkiliyor. 2023 ve 2024 yılları enflasyon oranlarının farklılaşması, emekli aylıklarına da aynı paralelde yansıyor.
* 2024 yılında emekli olanlara 66,12 güncellenme katsayısı uygulanırken, 2025 yılında emekli olacaklara 41,19 ve 42,25 güncellenme katsayısının dikkate alınacak olması, emekli aylıklarında önemli bir düşüşe neden oluyor.
* Emekli aylıklarına 2024 yılı ilk 6 ayında yüzde 49,25 zam, ikinci 6 ayında yüzde 24,73 zam yapıldı. 2024 yılında emekli aylıklarına yapılan zamlar, 2025 yılında emekli olacaklara uygulanmayacağından, 2025 birinci ve ikinci altı ay emekli zamları çok daha az hesaplanacak.
Aylık hesaplama sistemi değişmeli
Mevcut aylık hesaplama sisteminin kurgusunun doğru yapılmadığını belirten Ergün, aylık hesaplama sisteminin değişmesi gerektiğini belirtti. Bu tür farklılıkların her yıl yaşanabileceğine dikkat çeken Ergün “2000 öncesi dönemde uygulanan gösterge sistemine yeniden dönülmeli ve emekli aylıkları tek bir sistem üzerinden hesaplanmalı” diye konuştu.
